Французская мастачка Іда Пісарэўская з Віцебску

Іда Осіпаўна Пісарэўская (Ірына Кармі) (?, Віцебск – ?) – французская мастачка і грамадскі дзеяч.

Іда Пісарэўская нарадзілася ў Віцебску, але гады жыцця мастачкі, на жаль, невядомыя. Жонка спецыяліста па сельскай гаспадарцы І. С. Пісарэўскага. У эміграцыі жыла ў Парыжы. Пісала пейзажы Францыі, Паўночнай Афрыкі, Італіі, выконвала партрэты, у тым ліку вядомых дзеячаў рускага замежжа. Удзельнік салона Незалежных (1923, 1928). Член Бюро Камітэта дапамогі рускім пісьменнікам і вучоным у Францыі. У 1927 годзе была сярод арганізатараў балю Саюза рускіх пісьменнікаў і журналістаў у Парыжы. У 1929 году на яе кватэры праходзіла паседжанне рускай секцыі Міжнароднай федэрацыі ўніверсітэцкіх жанчын.

Сярод мастакоў, якія выйшлі ў Парыжы, прыкметнае месца займае Іда Пісарэўская-Кармі. Майстэрні, поўныя сілы і экспрэсіі, партрэты гэтай мастачкі, як мужчынскія, так і жаночыя, цікавыя кампазіцыі і сонечныя пейзажы, напісаныя падчас падарожжаў па Паўночнай Афрыцы і Італіі, маюць выдатны поспех у мастацкай крытыкі. Шэраг газет і часопісаў, як: «Пары-Суар», «Ле Пэпль», «Энтрансіжэан», «Менора», «Меркюр дэ Франс», «Журналь дэ-з-Ар», «Ле Кацідзьен» і інш., а таксама шматлікія французскія «Рэвю» і рускія часопісы, адзначаюць з’яўленне на выставах твораў І. Пісарэўскай-Кармі і прысвячаюць ёй станоўчыя водгукі і артыкулы. Шмат увагі надае крытыка таксама галерэі выдатных па выразнасці і падабенстве партрэтаў вядомых рускіх пісьменнікаў, грамадскіх і палітычных дзеячаў (П. М. Мілюкоў, А. І. Купрын, Н. В. Чайкоўскі, С. А. Іваноў, М. Л. Гольдштэйн, Саша Чорны і інш.). Гэтая галерэя — адзіная ў сваім родзе, бо іншых партрэтаў большасці гэтых асоб не існуе. Мастацкі талент Пісарэўскай-Кармі дасягнуў ужо вялікай сілы ў сваім развіцці, але мы думаем, што яна не сказала яшчэ свайго апошняга слова, і знаўцы і знатакі жывапісу прадказваюць таленавітай мастачцы вялікую будучыню». (Часопіс «Тэатр і жыццё», № 63, 1935 г.)

2 студзеня 2025 года, FB Віктара Барысенкава.